Van één naar twee gezinssystemen
31 januari 2024 – Richard Koekoek
Een scheiding wordt nog regelmatig gezien als een juridische en financiële kwestie, die “even moet worden geregeld”. Mede daardoor heeft het vak van mediator voor sommigen -helaas- een juridische bijklank. Voor mij geldt dat ik alle afspraken en de juridische vastlegging daarvan zie als het sluitstuk van een proces dat veel fundamenteler is.
Natuurlijk: het meest zichtbare aspect van een scheiding is de verandering van één huishouden in één woning naar twee huishoudens in twee woningen. En die woningen zijn heel belangrijk: het zijn de plekken waar jij, je ex-partner én wellicht jullie kinderen zich thuis moeten (gaan) voelen.
Minstens zo belangrijk is echter de systemische verandering. Voorheen vormden jullie één gezin, met jullie eigen -onuitgesproken- omgangsvormen. Jullie gingen met elkaar om op een manier die intuïtief was ontstaan. En jullie hadden ongetwijfeld ook een eigen manier om om te gaan met de rest van de wereld – en een verwachting van hoe jullie door de rest van de wereld behandeld wilden worden.
Dat ene gezinssysteem worden twee gezinssystemen. Die in de loop van de tijd ieder hun eigen omgangsvormen ontwikkelen, onderling en met/naar de rest van de wereld. Je zult zien dat je ex-partner en jijzelf gaan veranderen (of misschien wel weer ‘meer jezelf worden’). En jullie dat andere keuzes gaan maken dan toen je nog samen was. Dit wordt extra voelbaar bij bijvoorbeeld (plannen voor) een verhuizing, als er nieuwe liefdes in het spel komen, etc. Voor jou gaat jouw ex-partner geleidelijk steeds meer deel uitmaken van ‘de rest van de wereld’.
Maar dat geldt natuurlijk niet voor jullie kinderen! Jouw nieuwe gezinssysteem is verbonden met het gezinssysteem van ex-partner. Precies daarom is het belangrijk om samen scherp te hebben wat je de kinderen mee wilt geven – en wat je daarin van elkaar verwacht.
Wanneer ik dit op tafel leg -en dit is soms jaren na de scheiding- blijkt het vaak de eerste keer dat ouders (samen) expliciet over deze vraag nadenken. Maar juist dan is het belangrijk om dit gesprek te voeren!
Als jullie samen helder krijgen wat jullie ieder belangrijk vinden in de volgende fase van je leven, en wat je daarin over en weer van elkaar (mag) verwachten, zul je zien dat ook de financiële en materiële afspraken vrij eenvoudig op papier komen. En het later, indien nodig, ook bespreekbaar is om deze bij te stellen. Waardoor jullie allebei vorm kunnen geven aan jullie nieuwe toekomst.