Boven water krijgen wat onder water speelt

31 januari 2024 – Richard Koekoek

Mediation is gericht op het bereiken van overeenstemming. Ook al lijken verschillen soms onoverbrugbaar, vaak blijkt het toch mogelijk om gezamenlijke afspraken te maken over het creëren van een nieuwe situatie en/of nieuwe omgangsvormen, die voor beide partijen acceptabel en werkbaar zijn. Hoe kan dit?

Aan het begin van een mediation uiten mensen wat hen dwarszit. Vaak gaat het dan om het gedrag van de ander (en vice versa) en de situatie die dáárdoor zou zijn ontstaan. Hier wordt ook vaak de oplossing gezocht: “Hij/zij moet gewoon …”. Dit standpunt hebben ze meestal al herhaaldelijk over en weer naar elkaar geuit – het is stukje dat zich ‘boven water bevindt’.

Daaronder ligt de vraag waarom het gedrag van de ander (of de huidige situatie) hen zo stoort. Dit raakt aan je kernwaarden: diepe overtuigingen die voor jou als persoon heel belangrijk zijn, maar die je eigenlijk zelden expliciet benoemt. Of sterker nog: waar je je soms zelf niet eens bewust van bent!

Door die kernwaarden wél expliciet te maken, ontstaat vaak een onverwachte ‘overlap’ met wat de ander belangrijk vindt. In dit onontgonnen gebied ligt de basis voor afspraken en omgangsvormen, waar beide partijen mee verder kunnen.

In de praktijk blijkt dat een goed gesprek over een conflict iedereen aan tafel bewust maakt van diepe overtuigingen die er altijd al waren en die hun gedrag en andere keuzes dagelijks beïnvloeden. Dit is het gesprek dat ik jullie graag wil helpen voeren: mijn rol als mediator is erop gericht partijen op een constructieve manier in gesprek te laten zijn over hun conflict. Het onderzoeken van onderliggende gedachten en gevoelens leidt niet alleen tot meer begrip en verrassende oplossingsrichtingen, maar blijkt juist ook een aanjager te (kunnen) zijn voor persoonlijke ontwikkeling en groei.

(En precies daarom noem ik mezelf mediator én coach – die een conflictsituatie ook ziet als kans om iets over jezelf te leren en daar je voordeel mee te doen.)